ಲೋಪದೋಷಗಳು ಅಂಚೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವಾಗದಿರಲಿ
ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ ಹಾಗೂ ಅದರ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಾವೆಲ್ಲ ಪಡೆಯುತ್ತ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಧಿಸುವ ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕವು ಹೊರೆ ಎನ್ನಿಸದೇ ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಕೊರಿಯರ್ ಸೇವೆಗಿಂತ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯನ್ನೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪತ್ರ ವ್ಯವಹಾರ ಹಾಗೂ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅತ್ಯಂತ ಜತನದಿಂದ ನಾವು ಕಳಿಸುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ವಿಳಾಸಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನನಗಾದ ಕೆಲ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯ ಬಗೆಗಿನ ನಂಬಿಕೆ, ಭರವಸೆ ಹುಸಿಯಾಗಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ರಕ್ಷಾ ಬಂಧನದ ಪ್ರಯುಕ್ತ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಇಬ್ಬರು ಸಹೋದರರಿಗೆ ಅಂಚೆಯ ಮೂಲಕ ರಾಖಿಗಳನ್ನು ಕಳಿಸಿದ್ದೆ. ಸರಿಯಾದ ವಿಳಾಸ, ಪಿನ್‌ಕೋಡ್, ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸರಿಯಾಗಿ ಬರೆದಿದ್ದೆ. ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿ ಆ ಕವರುಗಳಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಬೆಲೆಯ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಲಗತ್ತಿಸಬೇಕೆಂದು ವಿಚಾರಿಸಿ ಅದರಂತೆಯೇ ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಅಂಟಿಸಿ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದೆ. ರಕ್ಷಾಬಂಧನ ದಿನಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂ ಹತ್ತು ದಿನವಿರುವಾಗಲೇ ರಾಖಿಗಳನ್ನು ಅಂಚೆ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗೆ ಹಾಕಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ರಕ್ಷಾ ಬಂಧನ ದಿನ ಕಳೆದು ವಾರವಾಗುತ್ತಾ ಬಂದರೂ ಆ ರಾಖಿಗಳು ತಲುಪಬೇಕಾದವರಿಗೆ ತಲುಪಲೇ ಇಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಅತೀವ ಬೇಸರವಾಗಿತ್ತು. ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿರುವ ರಕ್ಷಾಬಂಧನದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಈ ಬಾರಿ ಮುರಿದಂತಾಗಿ ನನ್ನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ ಬಂದಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿ ಯಾರನ್ನು ದೂರುವುದು? ಅಂಚೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನೋ ಇಲ್ಲವೇ ಅಂಚೆ ಪೇದೆಯನ್ನೋ? ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಇಂತಹ ವೈಫಲ್ಯಗಳು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇವೆ.
ಎಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ನಾವು ಕಳುಹಿಸುವ ಪುಸ್ತಕಗಳು ತಲುಪಬೇಕಾದವರಿಗೆ ತಲುಪುವುದಿಲ್ಲ. ಅದೇ ರೀತಿ ವಾರ ಪತ್ರಿಕೆ, ಮಾಸ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮಾರ್ಗ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ನಾಪತ್ತೆಯಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಪತ್ರಿಕಾ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಿಸಿದಾಗ ಹತ್ತು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ತಮಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಆಗಾಗ ಕಾಣೆಯಾಗುವ ಪತ್ರ, ಪುಸ್ತಕಗಳು ಹೋಗುವುದಾದರೂ ಎಲ್ಲಿ? ಅಕಸ್ಮಾತ್ತಾಗಿ ಅಂಚೆ ಪೇದೆಯು ವಿಳಾಸವನ್ನು ಹುಡುಕಲು ವಿಫಲನಾದಲ್ಲಿ ಪತ್ರದ ವಿಳಾಸದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿರುವ ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ವಿಚಾರಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಆದರೆ ಅಂಚೆ ಪೇದೆಗಳು ಆ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಲಾರರು. ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯದ ಒಂದು ಭಾಗ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.
ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಇಂತಹ ವೈಫಲ್ಯಗಳಿಂದ ಕೆಲವರು ಕೊರಿಯರ್ ಸೇವೆಯನ್ನೇ ನೆಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಕೊರಿಯರ್ ಸೇವೆ ಸ್ವಲ್ಪ ದುಬಾರಿ ಎನ್ನಿಸಿದರೂ ಅದು ತಲುಪಬೇಕಾದವರನ್ನು ತಲುಪಿಯೇ ತಲುಪುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ಭರವಸೆ ಇರುತ್ತದೆ. ವಿಳಾಸ ಸಿಗದೇ ಹೋದರೆ ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಕೊರಿಯರ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಆ ವಿಳಾಸಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯ ಇಂತಹ ವೈಫಲ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿದಾಗ ‘‘ಅಂತಹ ಮಹತ್ವದ್ದಾದಲ್ಲಿ ರಿಜಿಸ್ಟರ್ ಅಂಚೆ ಅಥವಾ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಮಾಡಬೇಕಿತ್ತು’’ ಎನ್ನುವ ಸಿದ್ಧ ಮಾದರಿಯ ಉತ್ತರ ದೊರಕುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಂಚೆಯ ಸೇವೆಗೆ ನಾವು ಜವಾಬ್ದಾರರಲ್ಲ, ಅದು ಬಟಾವಡೆಯಾಗಬಹುದು, ಆಗದೆಯೂ ಇರಬಹುದು ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ದರವನ್ನು ನೀಡಿ ರಿಜಿಸ್ಟರ್ ಪಾರ್ಸಲ್ ಮಾಡಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಅಂಚೆಯವರು ನಾವು ಕಳಿಸಿದ ಪತ್ರ ಅಥವಾ ವಸ್ತುವನ್ನು ನಿಯತ್ತಿನಿಂದ ತಲುಪಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಮೂಡುತ್ತದೆ.
ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಇಂತಹ ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿತನದಿಂದ ಅನೇಕರು ಈ ಇಲಾಖೆಯ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸೇವಾ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವಂತಾಗುತ್ತದೆ. ‘ಸರಕಾರಿ ಕೆಲಸ ದೇವರ ಕೆಲಸ’ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಈಗ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲಿನ ಬರಹ ಮಾತ್ರ ಎಂಬಂತಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಕುಂದು-ಕೊರತೆ, ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಕೆಲವು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿರುತ್ತವೆ ಸರಿ. ಇನ್ನು ಕೆಲವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಅವಕಾಶಗಳಿದ್ದರೂ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟವರು ಆಸಕ್ತಿ ತೋರುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಿಂದ ಇಡೀ ಇಲಾಖೆಗೇ ಕೆಟ್ಟ ಹೆಸರು ಬರುವಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಲೇ ಇರುವುದು ವಿಪರ್ಯಾಸವೇ ಸರಿ.
